Raster Tahar Ben Jelloun

Tazmamart, een ‘oubliette’ in de woestijnEen roman en ooggetuigenverhalen over Tazmamart, een geheime gevangenis in een woestijn van Marokko waar 58 gevangenen gedruende achttien jaar, van 1973 tot 1991, in het stikdonker in leven werden gehouden zodat hun sterven zo lang mogelijk gerekt zou worden.Tazmamart is een vervolg van de duistere geschiedenis waarin de concentratiekampen, de goelag en al of niet geheime strafkampen in vele landen verschillende maar ook zeer gelijkluidende hoofdstukken vormen.Een van de 28 overlevenden schreef in een boek over zijn belevenissen: ‘Deze twintig jaar die door het sadisme van mensen verpest werden, waren te vergelijken met een lege videoband die op het scherm niet anders te zien geeft dan een grote hoeveelheid vage stippen zonder enige zin.De in Frankrijk levende Marokkaanse schrijver Tahar Ben Jelloun vulde berichten en getuigenissen aan met een roman waarin een gevangene vertelt hoe hij de mentale kracht opbrengt dit martyrium te overleven.Dit nummer draait om de vraag wat de grens is tussen feitenliteratuur en fictie en hoe dezelfde feiten verwerkt worden in documentaire teksten en literaire verhalen.Die vraag was de inzet van verwoede discussies rond de roman van Tahar Ben Jelloun zoals niet zo lang geleden rond een roman van Wolfgang Koeppen over een overlevende van de jodenvernietiging in de Tweede Wereldoorlog.De redactie stelde Tahar Ben Jelloun een aantal vragen naar aanleiding van zijn roman over Tazmamart en presenteert zijn andere werk met beschouwingen en nieuwe teksten van de auteur.Verder nieuwe Nederlandse poëzie van Bernlef, Piet Gerbrandy, Frans Kuipers en het eerste deel van een kroniek over poëzie door Willem van Toorn.